Rapenburgerplein: DE LIKEUR VAN DE DRUIF EN HET SCHEREN VAN CLEMENT

De nieuw beletterde Druif, 2024

Sinds 2023 staan ze weer strak op de ramen geschilderd, de krulletters van café De Druif op Rapenburgerplein 83. In opdracht van de huidige eigenaar zijn ze terug getoverd door dé specialisten in deze lettervorm: Signpainters Amsterdam. Die script letter verschijnt voor het eerst midden jaren vijftig op ramen van café's waar Amstel Bieren de eigenaar van is. Aanleiding daarvan is de by-the-way vraag van de brouwer aan hun huisschilder Wim Visser: of hij misschien iets beters weet in plaats van hun tot dan toe koude schreefloze raam belettering. Aan de hand van het voorbeeld boek Letters en hare grondvormen van Pieter van Looy jr. uit 1885 dat onder het stof op een boekenplank in zijn werkplaats aan de Da Costakade ligt, ontwikkelt Wim onbedoeld een huisstijl die decennialang meegaat.*

De "oud Hollandsche schrijfletter" uit 1885

Netjes uitgelijnd met de ramen staat op de kroonlijst van het pand likeurstokerij "De Druif". Het is waarschijnlijk ergens in de jaren zeventig, geïnspireerd op beletterde foto's van het pand uit eind 19e eeuw in die stijl aangebracht. Vóór die tijd staat het namelijk in precies dezelfde letter geschilderd als Amstel Bieren: een schreefloze vorm zonder smaak.

Toen Rapenburgerplein 10, met rechts de Rapenburgerstraat 1

Nu Rapenburgerplein 83, met rechts no. 81

Boven de ingang lees je dat de stokerij een distilleerderij 2e klasse is. Dat cijfer staat niet voor kwaliteit, maar doodsimpel voor: likeuren. De 1e klasse is namelijk jenever. Erachter staat P no 1585. Dat is volgens analyses van experts zoals Theo Bakker niet het bouwjaar van het pand. Want, legt deze uit in zijn artikel: de werkeilanden Uilenburg, Marken en Rapenburg zijn pas aangelegd in 1593. Plus het staat niet aangegeven op stadsplattegronden van voor 1647.**

In het tijdschrift Ons Amsterdam vertelt Maarten Hell in 2023 zelfs dat niet eerder dan september 1863 hier door de katholieke kleermakersknecht Albertus Hillebrand en diens Pruisische vrouw drank wordt geschonken. Pas in 1879 plaatst opvolger Willem Frederik Lodewijk Roscam twee distilleerketels in de kelder. Van de daaropvolgende uitbater J.W.H. Scheffers krijgt de kroeg eindelijk de naam De Druif. Toen is ook de lang houdbare tros druiven rechts naast de ingang opgehangen. ***
Het getal 1585 is misschien een soort gilde-nummer? Voor 1863 werd er trouwens brood gebakken, daarvoor verkocht men er tabak.




Toen Rapenburgerstraat 1

Nu Rapenburgerplein 81

Nieuw Israelietisch weekblad, 8 april 1910

Zes bakstenen hoog staat het tot in de jaren vijftig om de hoek op de muur geschilderd: scheren en haarsnijden, ingang N. Heerengracht no. 217. Die tekst is dertig jaar eerder aangebracht wanneer Willem A. Clement hier zijn kapsalon begint. In 1910 kondigt hij die onderneming aan met bovenstaande advertentie in het Nieuw Israelietisch Weekblad: salon voor scheren, haarsnijden en champoing. Op de foto hieronder van de Nieuwe Herengracht staat de tekst dames & heeren kapper in een boog op het raam. En op de rand van de vensterbank staat waar de ingang naar de salon voor dames is. Willem runt samen met zijn vrouw Clasina het geheel tot 1939, dat is ook het jaar dat hij op 68-jarige leeftijd overlijdt. Even later staat het winkelwoonhuis, inclusief likeustokerij De Druif te koop.

Toen Nieuwe Herengracht 217

Nu Nieuwe Herengracht 259 / 261

* In het boek De Amsterdamse Krulletter van Ramiro Espinoza en Rob Becker lees je het hele verhaal!
** Rapenburgerplein / Café De Druif - Theo Bakker
*** De oudste kroeg van Amsterdam - Ons Amsterdam



> NIEUWMARKT

ELDERS IN DE STAD



Klik bij beschrijving op de link en wandel langs het beletterde verhaal.

historisch beeld en informatie: Stadsarchief Amsterdam; delpher.nl; joodsamsterdam.nl
huidig beeld: GRRRFX
wijk: Centrum, Nieuwmarkt / Lastage