Zanddwarsstraat 12: DE BELETTERDE FORD VAN DEKKER
Zanddwarsstraat 12, 2023
Zanddwarsstraat 12, 1925
Op de Zandstraat voor de Westerkerk staat een blitse nieuwe Ford bestelauto. Deze is net door een reclameschilder beletterd voor de ijshandel van P. Dekker op no. 12. In een cowboy-letter staat netjes de naam in een golf op het hout geschilderd.
De Slagerscourant, 13 juni 1907
De heer Dekker begint hier zijn bedrijf in 1907, nadat hij dit pand op een veiling heeft gekocht. Hij maakt ijs met helder duinwater, dat in die jaren te koop is aan het Haarlemmerplein. Zijn ijs is niet bedoeld voor de ijssalon of als verfrissend klontje in drank, maar voor de ijskast. Want de koelkast op stroom bestaat dan nog niet. Zijn vaste klantenkring zijn vooral slagers. Die hebben dan een koelruimte in de slagerij, de holle wanden daarvan worden gevuld met het ijs van Dekker.
In het begin brengen de werknemers van Dekker het ijs nog rond met paard en wagen, maar midden jaren twintig is het tijd voor modernisering. De paarden worden verkocht en de mooi beletterde bestelauto aangeschaft.
Het nieuws van den dag, 21 oktober 1916
Maar zo'n tien jaar later loopt de klantenkring hard terug, gewoon doordat de ijskast-op-stroom is uitgevonden. In 1934 moet Dekker zelfs werknemers ontslaan. De anderen proberen dat met een staking te voorkomen, maar dat helpt niet. Het ijs wordt even later ingeruild voor benzine, want vanaf 1938 zit op dit adres alleen nog de Brandstofcentrale N.V..*
Een benzinepomp naast de garage ingang, 1956
In de jaren tachtig, toen duidelijk werd dat deze wijk toch niet zou worden gesloopt voor verlenging van de Weesperstraat, is het pand grondig gerestaureerd.
* Volgens lezers levert Dekker nog tot ver na de oorlog ijs. Onder andere aan horeca om de biertap te koelen. Ook onderstaande jaren vijftig foto uit het archief van facebook kennis Pieter le Cointre bevestigd dat. De bestelbus is dan wel weer terug naar paard en wagen: is Dekker zijn auto kwijtgeraakt in de oorlog?
Een volle brug over de Kloveniersburgwal richting Nieuwe Hoogstraat
> NIEUWMARKT
ELDERS IN DE STAD
Klik bij beschrijving op de link en wandel langs het beletterde verhaal.
historisch beeld en informatie: Stadsarchief Amsterdam; delpher.nl; data.amsterdam.nl
huidig beeld: grrrfx
wijk: Centrum, Nieuwmarkt / Lastage