Bloemstraat 191: DE KANT VAN TUKKER, CRAM, EBEN EN HAËZER

'Eben Haëzer: tot hiertoe heeft ons de Heere geholpen', staat in reliëf in een Egyptienne letter hoog op de gevel op de Bloemstraat 191. Het is de voormalige school voor 'haveloze kinderen', opgericht door de welgestelde echtparen Hartsinck en Van Eik. Evangelisatie en armoedebestrijding gaan in de negentiende eeuw namelijk hand in hand. Hun missie begint in 1849 in de Tuinstraat in een paar kleine kamers met meteen al veertig kinderen. Doel is om de "woeste, bandeloozen troep jeugdige straatzwervers" meer hoop te geven in hun toekomst. En zo ook hun losgeslagen ouders te bereiken. In 1852 bouwen zij op het terrein van de voormalige suikerraffinaderij aan de Lijnbaansgracht, hoek Bloemstraat dit schoolgebouw met leslokalen, een speelruimte en een woning voor de onderwijzer. Bijna vijfendertig jaar later fuseert Eben Haëzer met de Vereeniging tot Heil des Volks. Begin jaren vijftig verhuist de school naar een nieuw gebouw aan de Anjeliersstraat.

Het pand komt daarna in handen van Tukker & Cram voor hun passementfabriek. Zij beginnen dit bedrijf in 1936 verderop, op no. 16-20. Hier produceren zij het decoratieve borduur- en kantkloswerk voor kleding, theatergordijnen, ruches, enzovoort. Ook leveren ze rouwversieringen voor paard en koets. In hun passementen verwerken ze kwastjes, gaas, pompons, franje, rozetten en materialen als kant, zijde en kralen. In 1950 is er meer ruimte nodig en verhuist de fabriek naar dit pand. Op Prinsengracht 287 hebben Tukker & Cram hun kantoor; Hubertus Tukker en zijn vrouw wonen erboven. De belettering van hun puilijst heeft voor die tijd een eigenwijze vorm. Let vooral op die enge R.

PS Op Bloemstraat 179 staat een ander gebouw van schoolvereniging Eben-Haëzer. Het is in 1926 ontworpen door architect Tjeerd Kuipers (1857 - 1942). Hij is vooral bekend door zijn lange lijst gereformeerde kerken, ontworpen in neorenaissance stijl, gecombineerd met het rationalisme van Berlage. Maar in het ontwerp van deze gevel zit eerder Amsterdamse School, dat wordt benadrukt door het ruime blok eigenwijze typografie.


> JORDAAN

ELDERS IN DE STAD



Klik bij beschrijving op de link en wandel langs het beletterde verhaal.

historisch beeld en informatie: Stadsarchief Amsterdam; delpher.nl; wikipedia.nl; onsamsterdam.nl; pinterest.com
huidig beeld: WandWoorden
wijk: Centrum, Jordaan