Damrak 59: DE 13e FERWERDA
De gevelreclame aan de Onze Lieve Vrouwesteeg
Sinds het najaar van 2019 staat het weer groots op de zijmuur aan het Damrak: het 13e depot van wijnen van Ferwerda & Tieman is alhier gevestigd. Of liever gezegd, was gevestigd: zeker van 1890 tot 1913.
Het is terug geschilderd op aanvraag van Stadsgoed Amsterdam. Want na herinrichting van het Damrak, is het belangrijk ook dit vlak weer te vullen met waar het voor bedoeld is: gevelreclame. Het project is uitgevoerd door restaurateur Saskia van der Poel (Atelier Koningsblauw) en typograaf Edd Simons (GRRRFX) in opdracht van WHG Amsterdam.
Onscherp op de voorgrond een lid van het Koninklijk huis, rond 1895
Scherp op de achtergond de Ferwerda & Tieman reclame
Voor herstel van de Ferwerda & Tieman reclame is gekozen, omdat in archieven daar duidelijk beeld van is. In 1895 legt een fotograaf de belettering toevallig vast als hij een poging doet om een lid van het Koninklijk huis te fotograferen. Deze is met paard, wagen en allerlei elan op weg naar het Centraal Station. Op een andere foto uit die tijd is de reclame ook zichtbaar. Het Damrak ziet er dan anders uit dan hoe wij die nu kennen. Deze is namelijk gedempt vanwege de aanstaande bouw van de Beurs van Berlage.
Zicht op het Damrak vanaf de tijdlijk gedempte Amstel
Met aan de Onze Lieve Vrouwesteeg de Ferwerda & Tieman reclame
Ons pand is oorspronkelijk uit 1637, het vlak is niet eerder dan 1870 aangebracht. Want voor die tijd bestaat het fenomeen gevelreclame nog niet in Amsterdam. Toen de omlijsting is aangebracht staat er eerst een galant beletterde advertentie. Hoe die uit ziet is niet vindbaar, maar qua opmaak goed vergelijkbaar met de Blooker’s Cacao op de zijmuur van cafĂ© Mille Colonnes aan het Rembrandtplein in die dagen.
De galante reclame van Blooker’s Cacao op een zijmuur aan het Rembrandtplein, rond 1885
De reclame van Ferwerda & Tieman is van een decennium later. Het heeft in de trend van die tijd een meer praktische opmaak: niet veel tijd aan besteden, het wordt binnenkort weer overgeschilderd.
Over Ferwerda & Tieman en hun wijnen lees je binnenkort meer op WandWoorden.nl: aan de Da Costakade staat nog hun mooi beletterde magazijn.
Het voor vele jaren blanco vlak, 2019
Een stukje outline op de muur aangebracht door restaurateur Saskia van der Poel (Atelier Koningsblauw)
Het geschilderde resultaat uitgevoerd door typograaf Edd Simons (GRRRFX)
De archieffoto's zijn voor typograaf Edd een goede basis om de letters uit te werken. Een op een tekent hij ze in zijn studio uit op grote vellen calque papier. Nadat restaurateur Saskia het te beschilderen vlak heeft opgeschoond, plakt hij die vellen secuur op de muur. Zodra de outlines van een aantal letters zijn aangebracht, schildert Saskia deze met strakke hand over. Het is een paar dagen geduldig werk, met als afwisseling stiekeme, maar goed te volgen gesprekken door derden in de donkere steeg.
Stadsgoed is content met het resultaat. Het is een van de laatste projecten van hun collega Wouter Grift die eerder dat jaar is overleden. In de 1012 wijk zijn nog aardig wat andere blanco reclame vlakken om te vullen. Een goed doel voor Wandwoorden om ook deze in de loop van de tijd van de juiste historische gevelreclames te voorzien!
De hand wijst u de weg
Het staat er weer sinds 2019
> BURGWALLEN - NIEUWE ZIJDE
ELDERS IN DE STAD
Klik bij beschrijving op de link en wandel langs het beletterde verhaal.
historisch beeld en informatie: Stadsarchief Amsterdam; Delpher; Paul Fennis
huidig beeld: GRRRFX
wijk: Burgwallen - Nieuwe Zijde