Rapenburgerstraat 126: WIJN VAN STEIN
Het plan was om de fietskoerier in zijn eentje achter de bakfiets te fotograferen, maar al snel staat de plek vol met nieuwsgierigen. De heer op klompen - linksachter - is de parkwachter van dit Wertheimpark. En het pand op de achtergrond is het Parktheater. Op de bakfiets staat duidelijk geschilderd dat die van de wijnhandel van weduwe van J. Stein is. De firma is gevestigd even verderop, aan de Rapenburgerstraat 126.
Misschien heeft de reclameschilder de belettering uitgevoerd na een fles van hun wijn, misschien heeft - vanwege een lege fles - het hulpje het dan maar gedaan, het is in ieder geval niet strak geschilderd. Zo staat het woord firma niet in het midden van het vlak, zit het ene deel van de W van weduwe lager dan het andere en is de S van de naam aan de onderkant een stuk zwaarder dan aan de bovenkant. Daarnaast lijkt de komma aan het einde van de regel er nog even tussen gepropt.
Dat typografische geknutsel is het tegenovergestelde van de hoge kwaliteit van de wijnhandel, want deze heeft binnen de joodse gemeenschap onder de naam Wijn van Stein groot aanzien.
Ergens voor 1870 komt Levie Stein vanuit Grosswardein in Hongarije met zijn gezin naar Amsterdam en vestigt zich aan de Oude Waal. Door zijn grote kennis van de Talmud en Thora is Rebbe Stein al snel een geliefd prediker in de synagoge aan de Sint Antoniesbreestraat. Ook elders is hij een graag geziene gastspreker. En in het dagelijkse leven is hij een gewaardeerde wijnhandelaar. Hij heeft het geleerd van zijn schoonvader die in Hongarije een aantal voortreffelijke wijngaarden heeft. Door de goede kwaliteit en zijn kennis in wijn bloeit de handel.
Maar al niet veel later vertrekt hij met zijn gezin naar Berlijn, omdat hij zich zorgen maakt over het welzijn van zijn kinderen en hun algemene ontwikkeling. Hij doet de zaak over aan zijn broer Josef. Die verhuist in 1883 de onderneming naar Rapenburgerstraat 132. Diens vrouw Jeanette de Haas neemt samen met haar zonen het bedrijf over na Josef's overlijden in 1905. Nog altijd draait het op de import van Hongaarse wijnen, waaronder Medicinaal Tocayer en Mexischer Ausbruch. De opslagplaats is aan de Rapenburgerstraat 126, met op de eerste verdieping de Synagoge der Godsdienstige Vereniging Keren Reëim, beter bekend als de sjoel van Steijn.
Na 1913 verkoopt men ook gedistilleerde drank en op no. 163 opent men een tweede locatie. Daarover staat op 25 maart 1921 in het Nieuw Israelietisch weekblad:
“Zondag j.l. vierde bovengenoemde firma onder zeer talrijke blijken van belangstelling de uitbreiding van haar zaak in wijnen, gedistilleerd, likeuren, siropen enz. en werden wij, daartoe uitgenodigd, in de gelegenheid gesteld, de ruime opslagplaats aan de Rapenburgerstraat 163 te bezichtigen. Bij het binnenkomen werden wij getroffen door een enorm aantal bloemstukken, dat door vrienden, vereerders en begunstigers der ondernemende firma was aangeboden en de zeer velen, die persoonlijk hun felicitaties kwamen aanbieden met dit heugelijke feit. De ruimte en diepte, waarover de firma Wed. J. Stein thans beschikt, is inderdaad een belangrijke aanwinst te noemen, terwijl ook een naar de eisen van de tijd ingerichte distilleerderij en daaraan grenzende praktisch ingerichte kantoorlokalen den ontwerpers alle eer aandoet. Den ondernemers wensen wij een toenemend succes.”
Maar misschien is deze uitbreiding een te grote zet, want zeven jaar later is het succes voorbij en de wijnhandel failliet. Wat opvalt is dat het gros van de nazaten van Stein dan al naar het buitenland is vertrokken. Wellicht maakten ook zij zich zorgen over het welzijn en de ontwikkeling van Nederland toen.
> Wandel met een gids door je beletterde buurt!
> ELDERS IN DE NIEUWMARKTBUURT
ELDERS IN DE STAD
Klik bij beschrijving op de link en wandel langs het beletterde verhaal.
huidig beeld: GRRRFX
wijk: Centrum, Centrum - Oost, Nieuwmarkt / Lastage, Valkenburg
met dank aan: Tennisvereniging PST