Laurierstraat 70 en 71: HET LOOD VAN KOOMEN EN LIBERTY

Op de puilijst van het huidige Rijksmonument 3251 aan de Laurierstraat 70 staan in 1962 de namen van J. Koelink en C. Koomen geschilderd. Aannemer Koelink huurt dan een deel van de ruimte van de familie Koomen. Al vanaf begin jaren dertig is dit één van de werkplekken van hun bedrijf in lood, zink en sanitaire werken. En Koomen werkt mee aan mooie projecten, zoals bijvoorbeeld de Wolkenkrabber van architect Staal aan het Victorieplein in Amsterdam Zuid.

Liberty, de loonzetterij en lettergieterij van Gradus Bijvoets en Petrus Mol, is ernaast gevestigd op 72 en 74. In de jaren zestig staat het op de puilijst in een strak geschilderde schreefloze letter. Al sinds 1930 bestellen veel drukkers hier het loodzetwerk voor de door hun te produceren boeken, advertenties, kranten, enzovoort. Dat komt vooral omdat Liberty stukken goedkoper is dan de traditionele gieterijen.

In de Tweede Wereldoorlog maakt Bijvoets ook zetwerk voor illegale verzetskrantjes, zoals het Parool. Een zekere 'Bart' levert daar de teksten voor aan, hij is de verbindingsman tussen de zetters en het verzet. Als 'Bart' en Bijvoets op een dag onderweg zijn naar een drukker met de zojuist gezette blok tekst, worden ze aangehouden door een Duitse patrouille en meegenomen naar de gevangenis bij het Leidseplein. Bijvoets weet te ontsnappen als tijdens het verhoor de bezetter in paniek naar buiten stormt, om een spontane opstand onder het volk de kop in te drukken. Daar maakt hij gebruik van en rent achter hen aan het pand uit, komt in de meute terecht en die nemen hem mee naar een veilige plek. Voor de rest van de oorlog duikt hij onder. En 'Bart', die eigenlijk Arend Hijner heet, wordt twee maanden later per vergissing door de Duitsers vrijgelaten.

Wat je toch zoal te weten komt, met het uitzoeken van wat WandWoorden op een pui!


> JORDAAN

ELDERS IN DE STAD



Klik bij beschrijving op de link en wandel langs het beletterde verhaal.

historisch beeld en informatie: Stadsarchief Amsterdam; delper.nl; geni.com
huidig beeld: WandWoorden
wijk: Jordaan, Centrum