Recht Boomssloot 26 - 28: DE HAAN EN CHRISPIJN
De gevelsteen van mouterij De Haan & Sleutels
In dit ruime pand aan de Recht Boomssloot wordt nu vooral gewoond. Maar tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw werden hier alcoholische dranken gemaakt.
Dat zie je onder andere aan de grote gevelsteen. Daar staat in reliëf, links een wapenschild met sleutels en rechts een trotse haan. En erboven, in een banier, staat mouterij, eronder 1861. Dit is het beeldmerk van bierbrouwerij De Haan & Sleutels. Die begon even verderop, met een witte haan op een paal.
Pieter Dircksz Hasselaer is ondernemer in koloniale handel en heeft voor zijn schepen voedsel en drank nodig. Dus begint hij in 1611 een scheepsbeschuitbakkerij en twee brouwerijen. Een daarvan is De Witte Haan aan de Geldersekade. Door huwelijken en overlijdens komt in 1646 alles in het bezit van Joachim Rensdorp. Hij combineert het leveren van bier aan VOC-schepen met koophandel overzees. Zijn Haantjesbier heeft in een mum van tijd grote afname in onder andere Batavia. En, zoals je ziet op het schilderij van Cornelis Springer, pronkt voor de brouwerij dan groots een witte haan op een witte zuil.
Tot in de 19e eeuw blijft de brouwerij in handen van de familie Rensdorp, die dit vak combineren met bestuursfuncties als burgemeester en raadsheer. In 1849 kopen zij nog wel concurrent De Sleutels op en verhuist men even later naar de Recht Boomssloot, maar in 1888 stopt de familie met het bier. Het hele bedrijf wordt overgenomen door mouterij Vollenhoven. Zij zijn ook bekend als De Gekroonde Valk en ruim gevestigd aan de Hoogte Kadijk. Daardoor is dit pand overbodig en wordt het verkocht.
Dat komt goed uit, want P.J.A. Chrispijn heeft vanwege zijn almaar groeiende omzet in de markt van likeuren, meer ruimte nodig. Alleen al in Amsterdam heeft hij 18 winkels, in de rest van het land zo'n 200 depots. Zijn bekendste merken zijn de Samuel Pickwick Punch, de Nassau- en de Oranjebitter. Hij weet de mogelijke klant lekker te maken door zijn waar aan te prijzen als 'een Chinees geneesmiddel' en een 'onsterfelijkheidsdrank'. Maar dan wel met een hoog alcoholpercentage.
In 1928 bestaat de onderneming vijftig jaar, verhuist pa Chrispijn met zijn vrouw naar een villa in Bussum en neemt zoon Franciscus het allemaal over. Vijfentwintig jaar later verkoopt deze met toestemming van de hele familie het aan de firma Bols.
Eind jaren zestig is er planning voor sloop van dit hele blok in verband met aanleg van de metro en een hoofdweg. Maar door weerstand en kraak is gelukkig alles gespaard gebleven. Bij grondig onderhoud in 2016 is in opdracht van woningbouwvereniging Ymere de Chrispijn-belettering weer teruggeschilderd.
Wat je allemaal toch niet te weten komt van een pand, door het uitzoeken van WandWoorden op een muur!
> NIEUWMARKT
ELDERS IN DE STAD
Klik bij beschrijving op de link en wandel langs het beletterde verhaal.
huidig beeld: GRRRFX
wijk: Nieuwmarkt / Lastage, Centrum