Dirk van Hasseltssteeg: VOLOP BELETTERD
De Dirk van Hasseltssteeg ziet er tegenwoordig totaal anders uit dan toen. Heel wat panden hebben een uitgeleefd aanzien op de foto uit 1961. De meest zijn dan al onbewoonbaar verklaard, en worden vooral gebruikt als opslag voor de winkels aan de Nieuwendijk. Op no. 3 zit dan nog wel een drogist en op 5 maakt Elias Dinsdag regenkleding. Op de zijmuur van no. 7 staat de advertentie met een wijzende hand naar het magazijn van huisschilder Nashan Frinkel. Voor de oorlog kun je in zijn winkel verf en glas kopen. Wanneer gewenst schildert hij je huis en vervangt gebroken ramen.* Aan de overkant op no. 4 zit de herenkapper en even verderop bij Beuna kun je bijvoorbeeld je bumper laten verchromen. Op de links van de foto aflopende zijmuur staan sporen van gevelreclames van slagerij Isaac Hart. Hij had in de jaren twintig zijn winkel op no. 14 en was gespecialiseerd in rund.
Aan de even kant heeft de heer Van Tol op het stukje zijmuur van no. 28 laten schilderen dat de ingang van zijn boekbinderij aan de Nieuwezijds Kolk is. De ruimte hier is slechts de nooduitgang. Zeker van midden jaren twintig tot begin jaren negentig van de vorige eeuw bindt het bedrijf op deze plek boeken in allerlei vormen en maten. In het begin ook voor de particulier die bijvoorbeeld die grote stapel tijdschriften graag gebundeld ziet, in de jaren dertig is hun markt vooral gericht op kantoorboeken.
Rechts naast Van Tol staat de naam van een belangrijke leverancier: Farbianca. Zij maken al sinds eind 19e eeuw inkten voor drukwerk. Oorsprong van het bedrijf ligt in de drukkershemel van die dagen: Leipzig. Daar start het onder de naam Berger & Wirth in 1823, begin 20e eeuw zijn er vestingen in Berlijn, Barmen, Sint Petersburg, Boedapest, Hamburg, Praag en Rio de Janeiro. Ook Amsterdam wordt niet overgeslagen en de fabriek vestigt zich hier op een plek waar dan een grote groep klanten zit: uitgevers van dagbladen. Pas midden jaren zestig verhuist Farbianca, net zoals de meeste producerende bedrijven, het centrum uit. Maar zij gaan iets verder, helemaal naar Deurne in Noord Brabant.
Aan de overkant, waar nu de tattooshop zit, heeft de familie Heijdenrijk een metaalwarenfabriek onder de naam Heijmeta B.V.. Vader Pieter begint hier in 1927 het galvaniseer bedrijf met zijn zonen Theo en Anton. Die laatste specialiseert zich in het draaien van metaal en koper, broer Theo verhuist met zijn Hey-Chroom naar het - nu verdwenen pand - op 39. Eind jaren zeventig verhuist de werkplaats naar het westen van de stad.
Het was dus een steeg vol vreemde geuren van vooral chemische goedjes. Aardig wat grond zat vol met niet zo frisse vloeistoffen. Dus jammer, maar best begrijpelijk dat hier aardig wat van de toen beletterde panden zijn gesloopt...
* Nashan Frinkel is een van de vele joodse stadgenoten die de oorlog niet hebben overleefd, hij is samen met zijn vrouw Elisabeth vermoord in Westerbork in 1943.
“De firma Beuna was een galvanisch bedrijf van twee compagnons, meneer Beuning en meneer van de Anker. Van de Anker was een goede vriend van mijn vader en ik mocht daar vaak op zaterdag wat extra zakgeld verdienen met het sorteren van gegalvaniseerde of gecadmeerde bouten, moeren en schroeven. Er hing inderdaad altijd een vreemde lucht. Ook liep er een medewerker met groene handen. Die kleur ging er niet meer af, dat kwam door een bedrijfsongevalletje…”
Walter Smits
“Was en is een pracht van een straat! Toen zeer levendig met allerlei bedrijfjes en de zij- en nooduitgang van de Royal Bioscoop. Er zat ook een kapper en diverse verchroominrichtingen. En ook nog enkele 'dames van plezier'. Kortom: veelzijdig.”
Bertus Witsel
"Ik kan me herinneren dat in de jaren vijftig, in de buurt van dat galvanisch bedrijf ergens op één hoog een gokhuis zat."
Dolph Heideman
> BURGWALLEN - NIEUWE ZIJDE
ELDERS IN DE STAD
Klik bij beschrijving op de link en wandel langs het beletterde verhaal.
huidig beeld: WandWoorden
wijk: Centrum, Burgwallen - Nieuwe Zijde